တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢၦဲၤ
ဖဲယထံၣ်ဘၣ် လံၣ်ယိၣ်တီၣ်စထွဲ(Leo Tolstoy)အလံၥ်ဖးဒိၣ်လၢ အမ့ၢ် “တၢ်ဒုးတၢ်ယၤဒီးတၢ်မုၥ်တၢ်ပၢၤ” လၢယတံၤသကိးအလံၥ်စီၣ်န့ၣ်ဒီး ယအၢၣ်လီၤတူၢ်လိၥ်လၢ ယဖးလံၥ်အံၤန့ၣ် တတုၤအကတၢၢ်နီတဘျီဘၣ်. “ဂ့ၤလံ” ယသကိး မၤတံၣ် နံၤကမှံၤဒီးစံးဝဲ “ဖဲယအိၣ်ဘှံးလၢ တၢ်သိၣ်လိ တၢ်ဖံးတၢ်မၤအခါ ယမၤန့ၢ်လံၥ်အံၤ လၢယတံၤသကိးတဂၤလၢ အစံးဝဲ “ခဲအံၤ နမၤန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢကဖးလံၥ်အံၤ” န့ၣ်လီၤ.
လံၥ်ၦၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၃:၁-၈ ပၥ်ဖျါဝဲညီနုၢ်သးသမူအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအပူၤ တၢ်လၢပဘၣ်ဃုထၢမၤဝဲ ဒ်အလီၢ်အိၣ်ဝဲအသိးန့ၣ်လီၤ. ပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ တကတီၢ်ဘၣ်တကတီၢ် ဖဲပကွၢ်လီၤက့ၤပသးဒီးပကဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီး ကယဲၢ်တၢ်လၢပအဲၣ်ဒိးမၤခဲလၢၥ် ပကမၤအဂီၢ်ကီခဲဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပကဆၢတဲၥ်လၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ ဘၣ်ဃးဒီးပတၢ်ရဲၣ်ကျဲၤ ပတၢ်ဆၢကတီၢ်အဂီၢ် ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲလၢ ပကအိၣ်ဒီးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်လီၤ.
လၢပနီၢ်သးအတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအဂီၢ် တၢ်ရ့လိၥ်သးဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အခီၣ်ထံး ဒီးအကါဒိၣ်လၢပကဘၣ်မၤအီၤန့ၣ်လီၤ. “တၢ်မၤလၢပမၤအီၤ မ့ၢ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီဒီး ကဲထီၣ်တၢ်မံသူၣ်မံသးလၢပနီၢ်သးအဂီၢ်” န့ၣ်လီၤ (စံၣ်တဲၤတဲ ၃:၁၃). ပမ့ၢ်အတၢ်မၤလၢအတ့လီၤဝဲလၢ ယ့ၣ်ၡူးခရံၥ်အပူၤ, ဒ်သိးပကမၤတၢ်ဂ့ၤတဖၣ်လၢ ယွၤကတဲၥ်ကတီၤပၥ်လၢ ပကလဲၤတၢ်လၢအပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ (အ့ဖ့းစူး ၂:၁၀). တၢ်အိၣ်ဘှံးအိၣ်ကသုၣ်အဆၢကတီၢ်တဖၣ် န့ၣ် တမ့ၢ်တၢ်မၤလၢၥ်မၤဆှူတၢ်ဆၢကတီၢ်ဘၣ်. မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်မၤဂ့ၤမၤသီထီၣ်က့ၤ ပနီၢ်ခိနီၢ်သးန့ၣ်လီၤ.…
တၢ်ထီဒါညိကွံၥ်
လၢဝ့ၢ်အဲးတလဲထၣ် (Atlanta) ပၢၤကီၢ်ၦၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဂၤ သံကွၢ်ဝဲ ၦၤနီသိလ့ၣ်ပိၥ်မုၣ်တဂၤ လၢ မ့ၢ်အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်ဘၣ်မနုၤအဃိ ၦၤမၢအိၣ်ပတုၥ်အသိလ့ၣ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ပိၥ်မုၣ်န့ၣ် စံးဆၢဝဲလၢ တၢ်သးတံၥ်တၥ်အပူၤ တသ့ၣ်ညါဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးပၢၤကီၢ်စံးဘၣ်အီၤ “မ့ၢ်
လၢ နသုဒီးဆှၢတၢ်ကစီၣ်လၢကွဲၤဒီနၢ်အဃိ” န့ၣ်လီၤ. ၦၤနီသိလ့ၣ်ပိၥ်မုၣ် စံးဆၢကဒီးဝဲ ‘တမ့ၢ်ဘၣ်’ ဒုးနဲၣ်ဝဲ အကွဲၤဒီနၢ်ဒီး ‘မ့ၢ်ဒၣ်လီအလံၥ်ပရၢ’ န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဆိးကါကွဲၤဒီနၢ်လၢ တၢ်ဆှၢလံၥ်ပရၢတၢ်ကစီၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်လၢၦၤကဘၣ် လဲၤခီပတၥ်တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢလၢ အတြီဃၥ် ၦၤတဘၣ်သု ကွဲၤဒီနၢ်ဖဲ ပနီသိလ့ၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. တၢ်သိၣ်တၢ်ဘျၢအတၢ်ပညိၣ်တခီ တမ့ၢ်လၢတြီတၢ်ဆိးကါ ကွဲၤဒီနၢ်လၢ နီသိလ့ၣ်အဆၢကတီၢ်န့ၣ်ဘၣ် မ့ၢ်ဒၣ် တၢ်ဒီသဒၢလၢ အသုတကဲထီၣ် တၢ်မၤတံၥ်တၥ် တၢ်နီသိလ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး ကတိၤဒုၣ်ဒွဲၣ်ဝဲ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ်လၢ အစိၤအဆၢ ကတီၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်မၤညီခီပတၥ် ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ကထါလၢ အမ့ၢ် “သုပၥ်ကွံၥ် ယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီ” ဒီး, ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးဟံးန့ၢ်ပၥ်ဖျါဝဲ “ယူးယီၣ်နမိၢ်ဒီးနပၢ်တက့ၢ်” (မၢ်ကူး ၇:၉-၁၀). မ့ၢ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါ ခိၣ်နၢ်တဖၣ် ပၥ်မၤအသး…
တၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်နီၤလီၤတၢ် ဒီးတၢ်သးခု
ၦၤဃုမၤလိသ့ၣ်ညါတၢ်တဖၣ် ပၥ်ဖျါဝဲ တၢ်ဘၣ်ထွဲလိၥ်သးလၢ တၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်မၤစၢၤတၢ် ဒီး သူၣ်ခုသးခုတၢ်အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်လီၤ. ၦၤဟ့ၣ်မၤဘူၣ်ဟ့ၣ်နီၤလီၤကျိၣ်စ့ဒီး တၢ်ဆၢကတီၢ် န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခုသူၣ်ဖှံသးညီ အါန့ၢ်ဒိၣ်န့ၢ် ၦၤလၢအတဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ထံၣ်အံၤကဲထီၣ်ဝဲ ဒ်ၦၤကူၣ်သ့ဘၣ်ဃးဒီးသးဂ့ၢ်ပီညါပၥ်ဖျါဝဲ “ပကမၤပတုၥ်ပတၢ်ဆိကမိၣ်လၢ အမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်မ့ၢ်မူဒါလီၤ. အလီၢ်ဆူ တၢ်ဟ့ၣ်မ့ၢ် တၢ်သူၣ်ခုသးခုအဂံၢ်ထံး” န့ၣ်လီၤ.
ဖဲပဟ့ၣ်မၤစၢၤမၤဘူၣ်တၢ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပတၢ်သူၣ်ခုသးခု ဒီးယသံကွၢ်လီၤက့ၤယသး, မ့ၢ်သူၣ်ခုသးခုန့ၣ် ကြၢးကဲထီၣ် ပတၢ်တိၥ်ပၥ်လၢ ပတၢ်ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်မၤစၢၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်ဧါ. ပမ့ၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်ဒၣ်တၢ်ထဲ ၦၤလၢပသးအိၣ်အီၤတဖၣ် ကဲထီၣ်တၢ်သူၣ်ခုသးခု လၢပဂီၢ် ဒီးပကစံးၦၤလၢ ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဘၣ် တၢ်ကီတၢ်ခဲဖးဒိၣ် မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး ဟီၣ်ခိၣ်နီၢ်ခိအတၢ်လိၣ်ဘၣ်တဖၣ်လၢအလိၣ်ဘၣ် ပတၢ်မၤစၢၤအဂီၢ်ဒ်လဲၣ်.
လံၥ်စီဆှံအပူၤစ့ၢ်ကီး မၤဘျးစဲတၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်တၢ်ဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခုခံခါအဘၢၣ်စၢၤ, ဘၣ်တၢ်ပၥ်ဖျါလၢတၢ်လီၤဆီဖးဒိၣ်အပူၤလီၤ. စီၤပၤဒၤဝံးဟ့ၣ်မၤဘူၣ် တၢ်ထူးတၢ်တီၤ ဆူတၢ်တ့ထီၣ် ယွၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အဂီၢ်ဝံၤ ကွဲမုၥ်ဝဲ ၦၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဒ်သိးကမၤဘူၣ်ဝဲ တၢ်စ့ၢ်ကီးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ (၁ ကွဲးနီၣ် ၂၉:၁-၅). ဒီးကမျၢၢ်တဖၣ် ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်ဝဲ ထူဧိၤစ့ဧိၤ တၢ်မျၢ်လုၢ်ပှ့ၤဒိၣ်လၢ တၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ် ဒီးတၢ်သူၣ်ခုသးခုအပူၤန့ၣ်လီၤ (:၆-၈).…
ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဖဲအံၤ
ယမုၢ်ဂၢ်သးၦၢ် ဆူးဆါဒီးဘၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢလီၢ်မံလိၤ ဘၣ်ဆၣ်အမဲၥ်သၣ်အိၣ်နံၤကမှံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ခိၣ်သူခိၣ်ဆူၣ်ဝါတဖၣ် ဘိၣ်ဘံဝဲဒီး အမဲၥ်အဖံးသွံးအိၣ်ဖျါဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ကတိၤတအိၣ်အါ, ဘၣ်ဆၣ် ယသ့ၣ်နီၣ်တၢ်ကတိၤတနီၤလၢ အကတိၤဝဲ ဖဲယမိၢ်ယပၢ်ဒီးယၤ ပဟဲဟးဆူအအိၣ်အခါန့ၣ်လီၤ. ယမုၢ်ဂၢ်ကတိၤဝဲကသွံဒံဖိ “ယတအိၣ်သယုၢ်ထဲတဂၤဘၣ်. ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအိၣ်ဒီးယၤ ဖဲအံၤန့ၣ်လီၤ.
ဒ်အမ့ၢ်ပိၥ်မုၣ်မုၣ်ကမဲတဂၤဧိၤ အတၢ်စံးကတိၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ကမၢကမၣ် လၢယဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝၤသံတ့ၢ်လံ အါနံၣ်အါလါအပူၤ ဒီးအဖိတဖၣ် အိၣ်ဆိးဝဲလၢ တၢ်လီၢ်အယံၤန့ၣ်လီၤ. အသးအနံၣ်အလါ ဘူးထီၣ်လံလၢ ၉၀ နံၣ်အပူၤ ဘၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ် လၢလီၢ်မံလိၤ ဟူးဂဲၤတန့ၢ်, ဘၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အနီၢ်ဒၣ်ဝဲ သ့စံးကတိၤ ယတမ့ၢ်ထဲတဂၤဧိၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်ယမုၢ်ဂၢ် တိၢ်န့ၢ်ဟံးဃၥ် ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးမၤလိၥ်တၢ်ဆူအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအသိး ပဝဲကိးဂၤဒဲးစ့ၢ်ကီး ပကြၢးတိၢ်န့ၢ်ဟံးဃၥ်တၢ် ဒ်ဖျါလၢ မးသဲ ၂၈:၂၀ အပူၤ “ကွၢ်ကွၢ်, ယအိၣ်ဒီးသု...တုၤတၢ်အစိကတၢၢ်” န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံၥ်အသးစီဆှံ အိၣ်ဒီးအီၤ ဒ်အဆၢဖိ ၁၉, ပၥ်ဖျါဝဲ “ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူး အၢၣ်လီၤဝဲအပျဲၢ်အဘီၣ်ဒီး ဒုးနဲၣ်ဝဲလၢကလဲၤဆူ တၢ်လီၢ်အဂၤ,…
ၦၤတီၦၤလိၤ အတၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤ
“ယတံၤသကိးလၢ တၢ်အဲၣ်ဘၣ်နၤဧၢ, ဘၣ်တဘျီဘျီ နဖျါစီဆှံ ဒိၣ်န့ၢ်အါန့ၢ် နမ့ၢ်တၢ်န့ၣ်လီၤ”.
တၢ်ကတိၤဖိတဖၣ်လၢထးန့ၣ် တုၤထီၣ် ထီၣ်ဘးဝဲ ဒ်နကွၢ်စူၢ်တၢ်ဆူအအိၣ်လိၤလိၤ ဒီးနစံးကတိၤလၢတၢ်နံၤကမှံဖိန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကတိၤဖိတဖၣ်အံၤ မ့ၢ် တဟဲဘၣ် ဝဲလၢ တံၤသကိးလၢ ယရ့ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်တဖၣ် ဒီးၦၤကူၣ်သ့တဖၣ်လၢ ယပၥ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် ဒီးယသးကဘၣ်ဒိဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. တကတီၢ်ဃီလၢ တၢ်သးဆါအပူၤ ယနံၤဘၣ်ဖၣ်လဲလၢ အတၢ်ကတိၤဖိတဖၣ်အံၤန့ၣ် ဟဲဘၣ်ယသး ဒီးမ့ၢ်တၢ်ကတိၤဖိလၢ အဘၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်တဘျီဘျီ ဖဲယစံးကတိၤ ဘၣ်ဃးဒီးယတၢ်စူၢ်တၢ်နၥ်အဆၢကတီၢ် ယသုတၢ်ကတိၤတဖၣ်လၢညီနုၢ် ၦၤတသုအီၤတဖၣ်အဃိ ၦၤထံၣ် ဆိကမိၣ်ဒိၣ်ယၤဒီး ကဲထီၣ်ဝဲလၢ ယတၢ်ပၥ်သးတတီလိၤဝဲဒၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယတံၤသကိးတဖၣ် အဲၣ်ဘၣ်ယၤအဃိဒီး ဂုၥ်ကျဲးစၢးမၤစၢၤယၤလ့တုၢ်လ့တီၤ ခီဖျိနီၤလီၤ ယတၢ်စူၢ်တၢ်နၥ်ဆူၦၤဂၤတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယမ့ၢ်ကွၢ်ကဒါက့ၤဒီး ယထံၣ်ဘၣ်လၢယဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်အဂ့ၤအကတၢၢ်တနီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.
လံၥ်ကတိၤဒိ ၂၇:၆ အပူၤ စီၤပၤစီၤၡလိၤမိၤ ကတိၤဝဲလၢ တၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ “တံၤသကိးအဆဲးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်အမ့ၢ်အတီလီၤ. မ့မ့ၢ်ဒုၣ်ဒါအနၢမူတၢ်န့ၣ် အါမးလီၤ”. ယတံၤသကိးအတၢ်ထံၣ်ဆိကမိၣ် ပၥ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဟ့ၣ်ကူၣ်လၢ စီၤၡလိၤမိၤအတၢ်ကတိၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်အမ့ၢ်အတီန့ၣ်လီၤ.…
